حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر علی نصیری، رئیس مؤسسه معارف وحی و خرد و استاد حوزه و دانشگاه در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد خانواده ایرانی و اینکه چگونه می توان نسل جدید را با سنت و فرهنگ خانواده ایرانی آشنا کرد اینکه نقش رسانه ها به ویژه رسانه ملی در ارائه الگوی خانواده اصیل ایرانی چیست آیا الگوهایی که ارائه می کند با سنت خانواده ایرانی همخوانی دارد اظهارداشت: همه می دانیم که کوچکترین نهاد هر جامعه ای خانواده است. اینکه خانواده در پیدا کردن هویت خودش و تربیت فرزندان و رشد و تعالی اخلاقی، علمی، معنوی، اجتماعی، فرهنگی آنها موفق تر باشد این شعاع وجود همه آن را در بر می گیرد.
وی با اشاره به اینکه بالاخره جامعه از این اساس ساخته می شود، گفت: لذا بحرانی که الان دنیای غرب به آن توجه داشته است هویت خانواده در معرض آسیب جدی قرار گرفته است و بیشتر به صورت فردی تکیه شده افراد به جای اینکه به پدر و مادر و برادر یا خواهر و شخصیت بزرگتر خانواده تکیه کنند می روند با سگ و گربه خلوت می کنند و گشت و گذار و این چیزها دارند.
نصیری در ادامه سخنانش اظهار داشت: این بحران، بحث مدرنیته و بحث جهانی شدن جوامع اسلامی را تحت تأثیر قرار داده و جامعه ما هم بی تأثیر از آن نیست. می بینیم که آن پیوند درونی میان خانواده ها که سابقاً می گفتند خانواده بزرگ یعنی پدربزرگ با فرزندان و نوه ها همه در یک خانه بزرگ با هم زندگی می کردند کنترل، همدلی، نظارت، همراهی، شیرینی زندگی اینها روز به روز دارد کمتر می شود.
وی بیان کرد: یک مقدار زندگی شهر نشینی فشارهایی که بر افراد وارد کرده معمولاً چند شیفته مشغول به کار می شوند و گاهی حتی مادر خانواده شاغل است و از منزل برای کار بیرون می رود و آمدن ماهواره و تلویزیون به جای اینکه اعضای خانواده چهره به چهره هم باشند چهره هاشان روبروی تلویزیون می رود، اینها همه آسیب هایی هستند که پیدا شده و باید روی آن حساب شده کار کرد. هر چه آن پیوند و هویت درونی خانواده را در معرض آسیب ببینیم و در معرض آسیب قرار دهیم این صدمه به خود جامعه وارد می شود. حالا مسئله ای که باید مدنظر قرار داد این است که دغدغه های بیرون از خانه را باید کاهش داد و طوری نباشد که اعضای خانواده برای تأمین معاش همه ساعاتشان به بیرون از خانه کشیده شود و این ارتباط ها و نشست و برخاست ها صدمه ببینند.
این محقق و استاد دانشگاه افزود: باید یک تمهیدات دیگری اندیشیده شود. یکی از ایده هایی که در خانه های ما در سراسر کشور باید دنبال شود در کنار مسئله پزشک خانواده که طرح خوبی است هر چند که ناتمام ماند این است که یک مشاور روان شناختی و رفتار شناختی برای خانواده ها در نظر گرفته شود. همانطوری که بین خانواده ها مدیریت ابعاد روان شناختی و رفتاری به یک استاد و صاحب نظر احتیاج دارد. همین طور یک مشاور مذهبی برای خانواده ها در نظر گرفته شود. حتی در کنار آن می توان یک مشاور حقوقی برای خانواده ها در نظر گرفت. باید سعی کنیم پیوندهای اعضای درونی خانواده ها و حتی خانواده ها با همدیگر را تقویت کنیم. بعضی از خانواده ها به صورت خود جوش نشست های ماهانه دارند و صندوق های قرض الحسنه درست کرده اند و تلاوت قرآن و روضه خوانی تشکیل می دهند که بین خودشان فامیل و آشنایان این اقدامات صورت می گیرد . باید نهادهای فرهنگی مثل سازمان تبلیغات حتی نهادهای مربوط به مساجد و وزارت ارشاد این عرصه را تقویت کند. به اینجا برسیم که همانطور که می گوییم هیئات مذهبی را سرو سامان دادیم هیئات خانگی را هم سر و سامان بدهیم.
نصیری ادامه داد: چنین خانواده هایی که نسبت فامیلی و آشنایی دارند باید کمک و حمایت و هدایت بشوند که در این نشست های ماهیانه با هم دردل کنند حرف بزنند و مسائلشان را با هم مطرح کنند. این مسائل را باید تقویت کنیم.این مسئله یک بخش آن به کتاب های درسی بر می گردد که باید بحث خانواده و مدیریت خانواده و ارتباطات درونی خانواده ها و آسیب هایی که برای آن وجود دارد و صدماتی که شهر نشینی و مدرنیته بر خانواده ها وارد کرده است در کتابهای درسی گنجانده شوند و به فرزندانمان این مسائل را یادآوری کنیم.
نصیری در ادامه سخنانش اظهار داشت: متأسفانه صدا و سیمای ما در این خصوص کم کار است. مشکل او این است که روزمره است. با اینکه حضرت امام(ره) فرمودند صدا و سیما یک دانشگاه است و کار سنگینی بر عهده او است که چند شبکه 24 ساعته برنامه هایی پخش کند که همه مخاطبانش را راضی نگه دارد ولی با این وجود یک استراتژی روشن و برنامه ریزی شده و راهبردهای شفاف در این خصوص نداشته ایم. اینکه مثلاً در این 5 سال می خواهیم به چه اهدافی دست یابیم به سمت و سوی این اهداف حرکت کنیم. الان بحث زاد و ولد خانواده ها بحث جدی است با آنکه رهبری روی ازدیاد جمعیت تأکید کرده اند با این خصوص صدا و سیما کمتر خانواده های مذهبی شدید شیعه را به زاد و ولد بیشتر تشویق می کند می بینیم که در خانواده های سنی نشین آمار رشد جمعیت بالاست ولی در خانواده های شیعه این رشد یک روند نزولی پیدا کرده است. صدا و سیما در این خصوص برنامه ای نداشته و به حد تذکر و نصیحت و توصیه به خانواده ها بسنده کرده است. باید صدا وسیما از این روزمرگی بیرون بیاید و یک برنامه روشمند و هدفمند با نگاه های افق های آینده را ببیند. از کارشناسان در هر حوزه ای دعوت کند و یک برنامه ریزی دقیق و منسجم بکند برای 5 سال آینده مثلاً به چه اهدافی می خواهد دست یابد.
وی بیان کرد: الان در کشور از یک مقطع پر التهاب سیاسی و اقتصادی و حتی اجتماعی فاصله گرفته ایم. مدیران ما تجربه های مدیریتی خوبی بدست آورده اند . وقت آن است که مدیران یک بستر و نگاه جدیدی را طراحی کنند جامعه را باز یابند و این فضای گرمی که در بستر فرهنگی به وجود آمده سینما و هنرمندان ما به برکت فضای سیاسی دیدگاه های دولت جدید که اعتدال و تدبیر و امید است آسیب هایی که در این بخش ها داشتیم بر طرف شده و تجربه سه دهه انقلاب نوید آن را می دهد که بسیاری از این معضلات روز آمد و ماه آمد و حتی سال آمد جامه را مدیریت کنیم.بدانیم که خانواده یک حلقه است حلقات دیگر را باید در کنار آن در نظر بگیریم تا بتوانیم آن مسئولیت سنگینی که بر دوش همه ماست که آحاد این جامعه را باید به سر منزل کمال برسانیم و جلوی این اسیب های خانواده را بگیریم آسیب هایی که مربوط به مشکلات اقتصادی و اعتیاد و فقر و مسائل مربوط به شهر نشینی جدید می شود به حداقل برسانیم.
نظر شما